Onder het moto “het is niet wat je inneemt, maar wat je lichaam opneemt”, lees en leer je hier telkens in korte artikeltjes over de bouwstoffen en voedingsstoffen die onze honden en katten nodig hebben. Ik heb het dan over eiwitten, vetten en koolhydraten, maar ook over vitaminen en mineralen. Kortom: alle essentiële voedingsstoffen.
Bij de analyse op de verpakking vind je al deze bouw- en voedingsstoffen terug. De manier van bereiden, maar ook de oorsprong van het ingrediënt en de fysiologie van jouw hond of kat maken of er een optimale opname is. We starten met de uitleg over eiwitten en vetten, de anderen volgen binnenkort.
Eiwitten
Algemeen
Eiwitten zijn bouwstoffen. Onze honden (en ook katten) hebben ze dus nodig om zichzelf letterlijk te kunnen bouwen. De weefsels zoals spieren, huid, darmen, maar ook haren,… hebben deze eiwitten nodig. Het is dan meteen ook duidelijk dat dieren in de groei, sportende honden en zogende teven andere eiwitbehoeften hebben dan een gewone, volwassen huishond. Bovendien heeft het lichaam van kleine of grote rassen andere wensen.
Opneembaarheid
Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. De combinatie van deze aminozuren maakt of een eiwit goed opneembaar is in het lichaam. Eiwitten kunnen een plantaardige of dierlijke oorsprong hebben. Het ene is niet beter dan het andere. Maar dierlijke eiwitten kunnen over het algemeen wel beter door het lichaam van hond en kat worden opgenomen dan plantaardige.
Wanneer plantaardige eiwitten voorbehandeld zijn, zijn ze ook voor onze huisdieren beter verteerbaar. Wanneer je een voeding geeft met meer plantaardige eiwitten, zal je over het algemeen merken dat je hond er wat meer van poept. Dit hoeft echter geen probleem te zijn. Het betekent alleen dat er wat minder van opgenomen is in het lichaam en dat hij er dus mogelijk wat meer van zal moeten eten. In het % eiwitten in de analyse op je zak zijn zowel de dierlijke als plantaardige eiwitten opgenomen.
Biologische oorsprong
Denk ook eens na over de oorsprong van je eiwitten. Doorgetrokken, telt dit ook voor de andere ingrediënten van je voeding. Zijn je dierlijke eiwitten van biologische oorsprong, dan bevatten ze alvast geen antibiotica en groeihormoon. Bovendien hebben biologische slachtdieren een ruimere leefruimte gehad met vrije uitloop, een ander soort voeding en hebben ze langer mogen leven waardoor de kwaliteit van deze eiwitten hoger ligt.
Richtlijnen
De richtlijnen voor % eiwitten in voeding zijn heel algemeen. Fediaf (het controle orgaan voor diervoeding) spreekt van een minimum van 18% eiwitten in droge materie. Zij geven geen maximum aan, maar algemeen wordt aangenomen dat het eiwitgehalte zeker niet boven de 40% mag gaan. Ruime marges dus! Hoeveel jouw hond best aan eiwitten binnen krijgt, hangt van veel factoren af. Is het nog een pup, heel actief, een hond op leeftijd, …. zijn allemaal zaken die je moet overwegen om te bepalen hoeveel eiwitten jouw hond nodig heeft.
Berekening
Een eenvoudige formule leert hoe je het % op je zak kan omrekenen naar droge stof om te zien of jouw voeding binnen deze richtlijnen valt. We gaan dus uit van droge materie. De hoeveelheid droge stof in jouw voeding kan je berekenen door al de vaste stoffen op te tellen. Dus % eiwit + % vet + % ruwe celstof + % ruwe as + % koolhydraten (Koolhydraten en vocht worden vaak niet vermeld op de zak). Als de koolhydraten niet vermeld zijn, dan nemen we een gemiddelde van 10% vocht in een brok. In natte voeding is dit 65%. Zo weet je meteen ook hoeveel koolhydraten er nog inzitten, namelijk het resterende percentage. Formule voor de berekening wordt dan: % voedingsstoffen / % droge stof x 100. Dus zit er 25% eiwit in je zak korrels, dan is dit 27,8 % eiwit droge materie (namelijk 25 / 90 x 100).
Goed opneembare eiwitten voor de hond
Zoals gezegd is het ene eiwit het andere niet. Sommige eiwitten zijn zo samengesteld dat ze door het lichaam van de hond beter kunnen opgenomen worden. Volgens onderzoek is het wit van een ei één van de best opneembare eiwitten voor de hond, zo niet het beste. En we vervolledigen het lijstje van goed opneembaar met rundsvlees, vis, kip, sojabonen, rijst,….
Tot slot
MAAR voeding zou geen voeding zijn als het allemaal zo simpel was. Het lichaam kan eiwitten immers ook aanwenden als brandstof, dus om energie te leveren. Normaal zorgen vooral vetten en koolhydraten daarvoor. Maar als die er te weinig zijn, zal het lichaam de eiwitten gaan gebruiken als brandstof, waardoor er een tekort aan bouwstof kan ontstaan.
Bovendien zijn eiwitten de duurste grondstof in een voeding. Zeker als ze van kwalitatieve oorsprong zijn. Het is dan ook belangrijk om deze zo efficiënt mogelijk aan te wenden. Een te hoog % eiwitten is dan ook geen must. Teveel eiwitten zorgen er immers voor dat een deel niet als bouwstof maar als brandstof zal gebruikt worden. En laat dat nu heel inefficiënt zijn voor het lichaam, waardoor er veel van deze kostbare grondstof verloren gaat.
Kortom: onze honden hebben een redelijke eiwitbehoefte, maar de omstandigheden en de oorsprong van de eiwitten bepalen hoe hoog deze behoefte is.
Vetten
Algemeen
Vetten doen veel met het lichaam van onze huisdieren. Ze zorgen niet alleen voor brandstof. Ze regelen ook mee de hormonen, maken dat bepaalde vitamines kunnen opgenomen worden in het lichaam, ze geven stevigheid aan het lichaam, ze beschermen de interne organen en ze isoleren. Kortom, vetten hebben een belangrijke functie.
Overgewicht
Wanneer wij, mensen het over vetten hebben, zien wij dit meestal in het licht van teveel of te weinig in combinatie met overgewicht. Vetten leveren veel Kcal. Als je jouw hond dus een vetrijke voeding geeft die niet in verhouding staat tot de energie die hij verbruikt, gaat het lichaam deze opslagen en kan dit op termijn tot overgewicht leiden.
Kort gezegd en zonder rekening te houden met eventuele ziektes of afwijkingen: honden die weinig bewegen hebben meestal wat minder vetten nodig. Een hond die veel beweegt, kan wel wat meer vetten gebruiken. Let hierbij op dat je een hond met overgewicht best niet gewoon minder geeft van zijn zelfde voeding als deze een hoog vetgehalte bevat. Hierdoor zou hij immers tekorten kunnen krijgen van andere voedingsstoffen. Beter is om dan een aangepaste voeding te voorzien met een lager vetgehalte.
Richtlijnen
De richtlijnen voor % vetten in hondenvoeding zijn volgens Fediaf (het controle orgaan voor diervoeding) minimum 5,30% op de droge stof zonder vermelding van een maximum. De hoeveelheid droge stof in jouw voeding kan je berekenen door al de vaste stoffen op te tellen. Dus % eiwit + % vet + % ruwe celstof + % ruwe as + % koolhydraten (koolhydraten en vocht worden vaak niet vermeld op de zak). Als de koolhydraten niet vermeld zijn dan nemen we een gemiddelde van 10% vocht in een brok . In natte voeding is dit 65%. Zo weet je meteen ook hoeveel koolhydraten er nog inzitten, namelijk het resterende percentage). Formule voor de berekening wordt dan: % voedingsstof / % droge stof x 100. Zit er dus 10 % vet in je brokkenvoeding dan is dit 10/90×100 = 11,11 % vet op de droge stof.
Verzadigde en onverzadigde vetten
Er zijn verzadigde vetten, die we vooral terugvinden in dierlijk materiaal. En onverzadigde vetten die dan weer vooral zijn terug te vinden in plantaardig materiaal. Verzadigde vetten zijn meestal vast op kamertemperatuur. Terwijl onverzadigde vetten meestal vloeibaar zijn. Over het algemeen wordt aangenomen dat onverzadigde vetten gezonder zouden zijn dan verzadigde. Onverzadigde vetten kunnen we onderverdelen in 3 categorieën: omega 3, omega 6 en omega 9. De onderlinge verhouding moet juist zitten en dan vooral voor omega 3 – omega 6 is dit belangrijk. (verhouding tussen de 1 op 5 omega 3 – omega 6 tot 1 op 10 voor een gezonde hond). Wanneer je hond echter bepaalde problemen heeft , kan een andere verhouding soms soelaas brengen. Omega 3 werkt immers meer tegen jeuk en ontsteking, terwijl omega 6 dan weer beter is bij een droge huid of om de huidbarrière te herstellen. Het is belangrijk om bij problemen hiermee niet zelf beginnen uit te proberen maar een dermatoloog te raadplegen.
Tot slot
Het lichaam van jouw hond heeft alle voedingsstoffen nodig, ook vet dus. Maar ook hier is balans belangrijk. Kijk dus naar je hond hoe hij zich voelt en hoe hij eruit ziet. Vergeet zeker niet te bewegen met je hond!
Koolhydraten
Algemeen
Koolhydraten, suikers, zetmeel, vezels zijn termen die vaak door elkaar gebruikt worden. Voorbeelden van koolhydraten zijn: zoete aardappel, rijst, gerst, erwten, mais, spelt, pastinaak, chicorei, …. Sommige mensen zullen zeggen dat honden geen koolhydraten nodig hebben. Het hondenlichaam kan er niets mee, wordt dan wel eens gezegd. Toch hebben ook koolhydraten hun nut voor de hond. Meer nog, verschillende bacteriën in de darm zijn koolhydraatverteerders en hebben dus koolhydraten nodig om hun nuttige functies in het lichaam te kunnen uitoefenen. Koolhydraten zijn geen bouwstof maar een brandstof voor het lichaam.
Brandstof
Om te kunnen functioneren heeft het lichaam zowel bouwstoffen als brandstof nodig. Koolhydraten zijn de snellere brandstoffen. Er zijn enkelvoudige, tweevoudige of meervoudige koolhydraten of suikers. De enkelvoudige suikers worden snel in het lichaam opgenomen. De meervoudige moeten eerst afgebroken worden in de darmen voor ze kunnen opgenomen worden.
Voedingsvezels
En dan zijn er de voedingsvezels. Deze hebben een belangrijke functie als voedingsbodem voor de darmflora. Zij geven een prikkeling in de darm wat een positief effect kan hebben op de stoelgang. Zij zijn als het ware een prebioticum.
Wil je veel vezels geven maar weinig koolhydraten, dan zouden volgende groenten toppers zijn: broccoli, bloemkool, courgette, spinazie, witte kool, boerenkool, sla, komkommer en spruitjes.
Koolhydraten van biologische oorsprong
Koolhydraten tref je vooral aan in volkorenproducten, groenten, peulvruchten, …. Maar zijn nu biologische geteelde gewassen gezonder dan de gangbare? Verschillende studies tonen aan dat er toch een verschil is in de gezondheid van biologische groenten. Biogewassen zouden volgens deze studies zo’n 17% meer antioxidanten bevatten. De verklaring hiervoor is te vinden in het feit dat reguliere planten toegang hebben tot grote hoeveelheden synthetische stikstof die ze dan omzet in koolhydraten en zetmeel. De plant groeit sneller maar de hoeveelheid antioxidanten blijft gelijk en dus wordt de concentratie minder. Bioplanten worden niet besproeid en moeten dus zelf stoffen aanmaken om zich te verdedigen tegen plagen. Deze stoffen zijn dan ook in de voeding die wij gebruiken gezonder. De nutriëntendichtheid van biologische planten is groter.
De verpakking
Koolhydraten en vocht moeten niet verplicht vermeld worden op de verpakking. Wanneer dus zowel het vochtgehalte als het koolhydratengehalte ontbreekt op de verpakking, moet je zelf gaan rekenen om te weten hoeveel er van elke stof in je voeding zit. Als het vochtgehalte ontbreekt, kan je uitgaan van ongeveer 10% vocht in brokjes, voor natte voeding zal dit ongeveer 65% zijn. 100% – %eiwit – %vet – % ruwe celstof – % ruwe as – % vocht geeft dan aan hoeveel koolhydraten in de voeding zitten.
Tot slot
Koolhydraten zijn onder andere belangrijk voor de snelle benutting van energie voor spieractiviteit, voor het handhaven van de lichaamstemperatuur, maar ook voor hersenen en hart. Doorheen de tijd is de hond geëvolueerd zodat ook hij koolhydraten kan verteren. Bovendien zijn koolhydraten de efficiëntste, goedkoopste en diervriendelijkste vorm van energie voor het lichaam. En het gebruik van plantaardige voedingsstoffen is bovendien beter voor het milieu!
Bij Filova vind je alleen de beste voedingen en artikels die goed zijn voor je huisdier en het milieu. Voor minder ga ik niet. Ook voor professioneel voedings- en vachtadvies voor jouw hond help ik je heel graag verder.
Betalen kan met
